Een vergelijk: de Coelo lokale lastencalculator en de Lokale Lastenmeter

De Coelo Lokale Lastencalculator en de Lokale Lastenmeter verschillen op enkele kernpunten. De Coelo-tool is ontwikkeld door de Rijksuniversiteit Groningen (COELO) en richt zich vooral op burgers en onderzoekers. Hij vergelijkt belastingen op drie niveaus: gemeentelijk, provinciaal én van waterschappen. Een unieke functie is het tonen van rijksuitkeringen aan gemeenten, wat extra financiële context biedt.

De Lokale Lastenmeter, gemaakt door Local Solutions BV, focust daarentegen op gemeentebesturen, inwoners en ondernemers. Deze tool beperkt zich tot gemeentelijke belastingen en onderscheidt zich met een simulatiemodule voor belastingwijzigingen. Zo kunnen gebruikers bijvoorbeeld het effect van OZB-verlaging of parkeerbelastingverhoging direct op de begroting zien, inclusief verschuivingen tussen woningeigenaren, huurders en ondernemers – een functie die in gemeente Den Haag actief wordt ingezet voor beleidsexperimenten.

Alle tools bieden uitgebreide vergelijkingsmogelijkheden. Vanuit de basiskenmerken maakt elke tool wel zijn eigen vergelijkingen.

• Coelo: biedt vergelijking tussen gemeenten, provincies en waterschappen. Toont ook historische data (vorig jaar) en rijksfinancieringen.
  Voorbeeld: Een huishouden in Aalten ziet direct hoe hun afvalstoffenheffing zich verhoudt tot die in Winterswijk.
• Lokale Lastenmeter: richt zich op gemeentelijke belastingen tussen gemeenten. Opvallend is het visuele overzicht van belastingverschillen, zoals parkeerbelasting of OZB-tarieven.
  Onderscheidend: Politieke simulatiemodule om begrotingseffecten van belastingaanpassingen te testen

De Coelo Lokale Lastencalculator wordt vooral praktisch ingezet voor gedetailleerde analyses van belastingdruk over verschillende overheidslagen. Burgers en onderzoekers gebruiken de tool bijvoorbeeld om te zien hoe hun afvalstoffenheffing of waterschapstarieven zich verhouden tot naburige gemeenten provincies. Dit maakt het populair bij wie wil begrijpen waar belastinggeld precies naartoe gaat.

De Lokale Lastenmeter blinkt uit in beleidsexperimenten en communicatie. Gemeenten zoals Den Haag gebruiken hem om zich te profileren als "betaalbare woonstad" door OZB-tarieven visueel te vergelijken met Rotterdam of Utrecht. Bestuurders kunnen via de simulatiemodule direct doorrekenen wat een verhoging van hondenbelasting of verlaging van parkeertarieven betekent voor de begroting – inclusief effecten op verschillende doelgroepen (bijv. huurders vs. woningeigenaren).

Technisch gezien is de Coelo-tool gratis toegankelijk en wetenschappelijk onderbouwd door de Rijksuniversiteit Groningen, wat hem neutraal en betrouwbaar maakt voor academisch gebruik. De Lokale Lastenmeter daarentegen is een oplossing van Footsteps, waarbij aangesloten gemeenten (≥50) op maat gemaakte dashboards krijgen. Denk aan interactieve infographics over belastingverschillen of automatische rapportages voor raadsleden – functionaliteiten die vooral gericht zijn op bestuurlijke efficiëntie en burgerparticipatie.