Van wantrouwen naar dialoog: hoe transparantie het WOZ-proces transformeert

“Een burger die snapt waarom zijn WOZ-waarde op een bepaalde manier is vastgesteld, accepteert sneller – zelfs bij afwijzing,” stelt Gerwin van der Feijst, platformontwikkelaar. Het verantwoordingsdocument, geïntegreerd in het systeem, speelt hierin een hoofdrol. “Vroeger kregen burgers een kaal bedrag. Nu tonen we vergelijkingswoningen, berekeningsmethodes en historische data in begrijpelijke taal.” Sabewa-directeur Erik van den Dobbelsteen ziet directe resultaten: “Bij complexe bezwaren over erfpacht of bouwoverlast daalde het aantal herhaalde klachten met 40% na invoering. Mensen willen géén gelijk – wel erkenning dat hun situatie serieus is bekeken.”

Waar traditionele systemen informatie versnipperden, biedt het platform een 360-gradenbeeld met WOZ-objectgegevens, bezwaargeschiedenis, relevante jurisprudentie en live vergelijkingsdata. Tom de Waard, digitaal architect: “Vroeger zochten taxateurs urenlang in aparte systemen. Nu staat alles op één dashboard. Zie je dat een burger al drie keer bezwaar maakte over parkeerdruk? Dan weet je: hier moet de motivering extra waterdicht.” Een praktijkvoorbeeld.

• Burger tekent bezwaar aan vanwege geluidsoverlast door een nieuwbouwproject
• Platform toont direct:
  • Geluidsmetingen vanaf het balkon
  • Vergelijkbare precedenten in de wijk
  • Actuele bouwplannen uit het DSO
• Taxateur motiveert afwijzing met deze data. Resultaat: 25% minder doorstroming naar beroep

“Een reactie op een bezwaar binnen 8 weken is geen luxe, maar essentieel,” benadrukt Van den Dobbelsteen. “Na 6 maanden wachten is elke brief al verdacht. Na 8 weken? Dan geloven mensen nog dat je hun zaak écht hebt bekeken.” Het platform realiseerde bij Sabewa:

• 85% van de bezwaren wordt binnen 2 maanden afgehandeld
• 60% kortere doorlooptijd ten opzichte van 2022
• 70% van de medewerkerstijd gaat naar inhoudelijke motivering in plaats van administratie

Het echte goud? Voorkómen dat bezwaren ontstaan. Het platform analyseert anonieme data om:

• Hotspots te identificeren (bijv. wijken met veel parkeergrieven)
• Communicatielacunes op te sporen (onduidelijkheid over erfpachtregels)
• Preventiecampagnes te voeren (webinars over waardebepaling)

Van der Feijst: “We zagen een cluster van bezwaren over zonnepanelenwaardering. Nu sturen we bij elke WOZ-beschikking een infographic mee: ‘Zo beïnvloeden uw panelen de waarde’. Dat scheelt vele tientallen bezwaren.”

Ondanks automatisering blijft de taxateur regisseur. Van den Dobbelsteen: “Een algoritme ziet wel dát een pand 10% groter is dan vergelijkbare woningen, maar niet dát de eigenaar chronisch ziek is en de ruimte nodig heeft. Die context vraagt menselijk oordeel.” Het platform faciliteert dit met: sluitschermen die waarschuwen bij afwijkende beslissingen, motiveringssjablonen op basis van gekozen argumenten en een kwaliteitsdashboard met anonieme casusreviews door collega’s.